Utrecht Monitor 2024: hoge score op brede welvaart, maar ook zorgen

De jaarlijkse Utrecht Monitor laat met cijfers en trends zien hoe de stad ervoor staat. In de monitor wordt ingegaan op persoonlijk welzijn, onderwijs, gezondheid, sociale cohesie, milieu, arbeidsmarkt, economie en veiligheid. Door zo breed naar de Utrechtse maatschappij te kijken, geeft de monitor inzicht in de ‘brede welvaart’ in de stad.

In Utrecht gaat nog steeds veel goed …

Op veel onderdelen van brede welvaart scoort Utrecht goed. De stad groeit hard met 6.390 inwoners (de sterkste groei sinds 2009), met name door buitenlandse migratie. Dit zijn grotendeels kenniswerkers, andere arbeidsmigranten en buitenlandse studenten.

De meeste Utrechters blijven ook in deze tijden van onrust, spanningen, oorlogen, prijsstijgingen en diverse crises gelukkig (81%) en tevreden met hun leven (86%). Percentages die al jaren stabiel zijn. Ook de sociale samenhang en het vertrouwen van Utrechters in de medemens is stabiel. Het aantal banen in de stad groeit sterk met 5,2%, de grootste stijging in de afgelopen 10 jaar, en de werkloosheid is laag (4,0%). Veel Utrechters voelen zich gezond. Op het gebied van milieu zijn er meerdere positieve ontwikkelingen. Zo daalt het energieverbruik (-4%) en de CO2-uitstoot (-5%) en liggen er op de Utrechtse daken bijna drie keer meer zonnepanelen dan in 2019.

… maar meer negatieve ontwikkelingen dan in eerdere jaren.

De regio Utrecht kende in 2023 een lage economische groei van 1,0% in combinatie met een zeer krappe arbeidsmarkt. Elk jaar zijn meer Utrechtse huishoudens langdurig afhankelijk van een laag inkomen. De woningvoorraad groeide vorig jaar minder snel dan beoogd (netto 1.700 woningen) en een vol stroomnet bedreigt het bouwen van nieuwe woningen. Net als in de rest van het land, daalt in Utrecht het vertrouwen in de overheid: in het najaar van 2023 heeft 38% van de Utrechters vertrouwen in de landelijke overheid en 53% in de lokale overheid. In beide gevallen ligt het vertrouwen zo’n 4%-punt lager dan in 2021. Het vertrouwen in de toekomst (van Nederland, stad en eigen buurt) daalt sterk. Volgens het Bewonerspanel (een online panel bestaande uit 7.000 Utrechters) is het klimaat het meest stressvolle maatschappelijke probleem.

Ongelijkheid in gezondheid

Tussen mensen die goed of juist slecht kunnen rondkomen bestaat grote ongelijkheid, die als het gaat om gezondheid verder oploopt. Het aantal Nederlandse jongeren met mentale klachten neemt eind 2023 weer toe. Halverwege 2022 was ruim één op de vijf Utrechtse jongvolwassenen ernstig eenzaam. Steeds meer inwoners ervaren overlast en het gevoel van onveiligheid stijgt voor het eerst in jaren.

Utrecht blijft een stad waar veel mensen een gezond en gelukkig leven hebben, met veel werkgelegenheid en een sterk vertrouwen in de medemens. Tegelijkertijd zien we nog steeds een grote ongelijkheid in de stad. Dit onderstreept het belang van ongelijk investeren voor gelijke kansen. We blijven extra aandacht houden voor mensen en buurten die dat nodig hebben. Ook zullen we ons blijven focussen op wonen en klimaat.

• wethouder Rachel Streefland

Over de Utrecht Monitor

De Utrecht Monitor is een product van de afdeling Onderzoek & Advies. In de monitor wordt informatie uit diverse bronnen gebundeld, zoals het Bewonerspanel, gemeentelijke en landelijke registraties. De tweejaarlijkse Inwonersenquête is de belangrijkste bron als het gaat om wat inwoners vinden. Veel van deze cijfers zijn ook terug te vinden in de online databank Utrecht in Cijfers.