Toerisme
Samenvatting
In 2024 had Utrecht 6% minder hotelgasten en 8% minder hotelovernachtingen dan in 2023. Desondanks is het aantal gasten en overnachtingen ongeveer 50% hoger dan in 2019. Nederlandse hotelgasten lijken Utrecht steeds beter te kunnen vinden. Het aandeel zakelijke overnachtingen is lager dan in voorgaande jaren en 2019.
In het kort
- Minder gasten en hotelnachten dan in 2023
- Nederlandse hotelgasten kunnen Utrecht steeds beter vinden
- Hotelkamer is gemiddeld 74% van de nachten bezet
- In 2024 kwamen ruim 2,7 miljoen Nederlandse dagbezoekers naar Utrecht
- 11% inwoners heeft last van tijdelijke verhuur van woningen aan toeristen
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| aantal hotelgasten (incl. zakelijke gasten)*,** | 449.000 | 297.000 | 306.000 | 613.000 | 722.000 | 680.000 |
| % hotelgasten uit Nederland | 47 | 72 | 79 | 65 | 56 | 57 |
| % hotelgasten uit buitenland | 53 | 28 | 20 | 35 | 44 | 43 |
| aantal hotelovernachtingen (incl. zakelijke gasten)*,** | 752.000 | 461.000 | 492.000 | 955.000 | 1.229.000 | 1.131.000 |
| % hotelovernachtingen uit Nederland | 44 | 67 | 75 | 57 | 47 | 49 |
| % hotelovernachtingen uit buitenland | 56 | 33 | 25 | 43 | 53 | 51 |
| % zakelijke overnachtingen | 57 | 35 | 28 | 40 | 30 | 27 |
| aantal open verblijfsaccommodaties in gemeente Utrecht (hotels/pensions/jeugdaccommodaties)*** | 36 | 37 | 41 | 54 | 48 | 46 |
| aantal Nederlandse toeristische bezoekers**** | 2.957.000 | 2.101.000 | 1.853.000 | 2.672.000 | 2.678.000 | 2.714.000 |
| aantal werkzame personen in toeristisch-recreatieve branches | 22.670 | 22.684 | 21.596 | 23.417 | 24.345 | - |
| % inwoners dat last heeft (soms of vaak) van tijdelijke verhuur van woningen aan toeristen in de eigen buurt | 12 | - | 11 | - | 11 | - |
** De cijfers over 2024 zijn voorlopig.
*** Het gaat om decembercijfers uit ieder jaar. De cijfers over 2024 zijn voorlopig.
**** Exclusief bezoeken van inwoners aan hun eigen gemeente. Het gaat om unieke bezoekers: sommige mensen bezoeken Utrecht meerdere keren per jaar.
Bron: CBS; NBTC-NIPO Research; Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR); Inwonersenquête, gemeente Utrecht
In 2024 is geen gemeentelijke Inwonersenquête afgenomen. Deze enquête houden we elke twee jaar. In 2026 zijn nieuwe cijfers over 2025 beschikbaar.
Minder gasten en hotelnachten dan in 2023
In 2024 verbleven 680.000 gasten voor 1.131.000 hotelnachten in Utrecht. Dat is een lichte afname vergeleken met een jaar eerder. Het aantal gasten is 6% lager en het aantal nachten is 8% lager. Dit is deels te verklaren doordat in 2024 minder verblijfsaccommodaties open waren dan in 2023. Ook komt dit mogelijk door het lagere aantal zakelijke overnachtingen. In Nederland steeg het aantal hotelgasten en hotelovernachtingen tussen 2023 en 2024 gemiddeld met 4%. In 2023 zagen we nog een forse toename van het aantal gasten (+18%) en nachten (+24%) in Utrechtse hotels. Deze groei was in Utrecht sterker dan gemiddeld in Nederland.
Er is dus een afname vergeleken met 2023, maar het aantal gasten en hotelnachten is veel hoger dan voor de coronapandemie (ongeveer +50% vergeleken met 2019). Ten opzichte van de pandemiejaren 2020 en 2021 is het aantal hotelgasten en overnachtingen in 2024 zelfs meer dan verdubbeld.
Nederlandse hotelgasten kunnen Utrecht steeds beter vinden
57% van de hotelgasten in Utrecht komt uit Nederland. Dit aandeel is iets hoger dan in 2023 (56%) en hoger dan in 2019 (47%). Tussen 2019 en 2024 groeide het aantal Nederlandse hotelgasten (+83%) en overnachtingen harder dan dat van buitenlandse gasten (+23%). Het percentage overnachtingen door Nederlanders in Utrecht nam toe van 47% in 2023 naar 49% in 2024. Het aantal gasten en overnachtingen daalde tussen 2023 en 2024 minder onder Nederlandse gasten dan onder buitenlandse gasten. Nederlanders lijken Utrecht steeds beter te kunnen vinden. Nederlandse hotelgasten verblijven gemiddeld 1,4 nachten in Utrecht, terwijl buitenlandse gasten gemiddeld 2 nachten blijven.
In 2024 bestaat 27% van de overnachtingen in Utrecht uit zakelijke overnachtingen. Dit is aanzienlijk lager dan voor de pandemie (57% in 2019) en ook lager dan in 2022 (40%) en 2023 (30%). Het aantal zakelijke overnachtingen is ook lager dan in voorgaande jaren en 2019. Vergeleken met de jaren tijdens de pandemie (2020 en 2021) is dit aantal wel aanzienlijk hoger.
Hotelkamer is gemiddeld 74% van de nachten bezet
Dit heet de bezettingsgraad van hotels. In 2024 is de gemiddelde bezettingsgraad 74%, vergelijkbaar met 73% in 2023. Dat het aantal hotelovernachtingen in Utrecht desondanks is gedaald, kunnen we mogelijk verklaren doordat in 2024 minder verblijfsaccommodaties open waren dan in 2023. Het patroon van de bezettingsgraad door het jaar heen is in 2024 is vergelijkbaar met 2023: hotelkamers zijn relatief vaak bezet in het voorjaar en najaar, terwijl het rustiger is in de winter en zomervakantie. In 2022 was het patroon hetzelfde, behalve in de eerste maanden vanwege coronamaatregelen. Voor de coronapandemie (in 2019) waren gemiddeld wat minder kamers bezet dan in 2023 en 2024.
In 2024 kwamen ruim 2,7 miljoen Nederlandse dagbezoekers naar Utrecht
Naast hotelnachten bestaat toerisme ook uit Nederlandse dagbezoekers. In 2024 kwamen ruim 2,7 miljoen dagbezoekers uit de rest van Nederland naar Utrecht. Dat aantal is iets hoger dan in 2023 en 2022 en lager dan in 2019 (bijna 3 miljoen dagbezoekers).
Toerisme zorgt ook voor banen in Utrecht. Het gaat bijvoorbeeld om banen in de horeca, bij overnachtingsplekken, winkels, sport en recreatie. In 2023 is er meer werkgelegenheid in deze sectoren dan in 2022. Het gaat om een toename van ruim 900 personen tot 24.345 werkzame personen.
11% inwoners heeft last van tijdelijke verhuur van woningen aan toeristen
Dit aandeel is even hoog als in 2021. Inwoners van Binnenstad ervaren het vaakst overlast in hun buurt. 20% van de inwoners heeft hiermee te maken. In de wijken Vleuten-De Meern, Zuid en Leidsche Rijn komt overlast van tijdelijke woningverhuur aan toeristen het minst voor. Meer dan 90% ervaart in deze wijken (bijna) nooit overlast. De meeste Airbnb’s bevinden zich in en rondom de binnenstad. Jaarlijks ontvangt de gemeente Utrecht slechts enkele klachten over toeristische verhuur van woonruimte. Sinds 2024 handhaaft de gemeente hier ook op.