Ondersteuning jeugd
Samenvatting
We zien een lichte afname van het aantal trajecten bij buurtteams en aanvullende jeugdhulporganisaties. Met de belangrijke kanttekening dat het aantal wachtenden groeit, de complexiteit van hulpvragen is toegenomen en de beschikbaarheid van personeel steeds lastiger wordt. Ongeveer twee derde van de ouders maakt zich wel eens zorgen over de opvoeding. Daarin zijn vrienden en familie vaak de belangrijkste contactpersonen om zorgen te bespreken. Als het nodig is, dan kunnen buurtteams of aanvullende jeugdhulporganisaties ook hulp bieden.
In het kort
- Daling van het aantal trajecten bij buurtteams jeugd en gezin
- Lichte daling van het aantal jeugdigen in specialistische jeugdhulp
- Lichte groei van het aantal wachtenden op specialistische jeugdhulp
- Geboden hulp ervaren inwoners overwegend positief
- Twee derde van de ouders maakt zich wel eens zorgen over de opvoeding
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| % ouders dat afgelopen 12 maanden (wel eens) zorgen heeft gehad over het opvoeden van hun kind(eren) (tot 18 jaar) | 68 | - | 67 | - | 67 | - |
| % ouders dat in de afgelopen maanden advies en/of hulp heeft gevraagd over de opvoeding van hun kind(eren) (tot 18 jaar) | 62 | - | 59 | - | 60 | - |
| aantal trajecten buurtteams jeugd en gezin | - | - | 8.740 | 8.700 | 8.725 | 7.850* |
| aantal cliënten aanvullende zorg jeugd | - | - | 5.070 | 5.510 | 5.510 | 5.380 |
Bron: Inwonersenquête, gemeente Utrecht; Maatschappelijke Ontwikkeling, gemeente Utrecht
In 2024 is geen gemeentelijke Inwonersenquête afgenomen. Deze enquête houden we elke twee jaar. In 2026 zijn nieuwe cijfers over 2025 beschikbaar.
Daling van het aantal trajecten bij buurtteams jeugd en gezin
Het aantal trajecten bij buurtteams jeugd en gezin kwam in 2024 op iets minder dan 8.000 uit. Dat is een daling ten opzichte van voorgaande jaren. De daling is in lijn met de hervormingen sociaal domein, waarbij partijen sterker inzetten op de ondersteuning uit de sociale basis om vragen van gezinnen op te pakken. Daarnaast kennen de buurtteams een terugloop in formatie en een lagere caseload per gezinswerker vanwege complexere hulpvragen. Als gevolg hiervan is de instroom in 2024 lager en het aantal wachtenden hoger. Belangrijk hierbij is dat de buurtteams spoedeisende vragen (zoals veilig thuis-meldingen, ernstige somberheid, eetstoornissen, suïcidaliteit) altijd direct oppakken. De buurtteams vragen ook elk jaar naar ervaringen van inwoners die ondersteuning krijgen. Door de jaren heen is het beeld overwegend positief, waarbij meer respondenten neutraal antwoorden op vragen die gaan over het effect en de toegankelijkheid van de verkregen hulp of ondersteuning.
Lichte daling van het aantal jeugdigen in specialistische jeugdhulp
Het aantal jeugdigen in specialistische jeugdhulp is in 2024 licht gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. In totaal hebben in 2024 bijna 5.400 jeugdigen hulp ontvangen. Dat is iets lager dan de 5.500 jeugdigen in 2022 en 2023. De belangrijkste aanbieders van deze hulp zijn KOOS, Spoor030 of Yeph.
Lichte groei van het aantal wachtenden op specialistische jeugdhulp
Het aantal jeugdigen dat wacht op specialistische jeugdhulp is gestegen in 2024. Die groei is vooral veroorzaakt door een toename van het aantal aanmeldingen in kortere tijd. Daarnaast is er soms langere tijd nodig om te bekijken of ondersteuning vanuit de sociale basis of buurtteams (in plaats van of naast specialistische jeugdhulp) passend is, of het duurt even voor de zorg daadwerkelijk start bijvoorbeeld bij onderaannemers. Daarbij komt dat jonge kinderen die een plek in de dagbehandeling nodig hebben, soms lang moeten wachten omdat het aantal plekken beperkt is en de groep groeit die deze ondersteuning toegewezen krijgt. Spoedeisende vragen (zoals veilig thuis-meldingen, ernstige somberheid, eetstoornissen, suïcidaliteit) zijn wel direct opgepakt. Ook bekijken KOOS en Spoor030 samen met jeugdigen en gezinnen die wachten of (tijdelijk) andere hulp (zoals buurtteams of eHealth) ingezet kan worden om de situatie (deels) te verlichten.
Geboden hulp ervaren inwoners overwegend positief
In 2024 hebben meer dan 350 inwoners die contact hebben met KOOS en Spoor030 hun mening gegeven over de hulp. De ervaringen in het cliëntervaringsonderzoek zijn in meerderheid positief, vooral op het onderdeel kwaliteit van de geboden hulp. De ervaring met toegankelijkheid en het daadwerkelijk effect van de hulp zijn wisselender en scoren minder hoog. Ten opzichte van 2023 lijkt het aandeel ‘(helemaal) eens’ bij ervaren effect te zijn afgenomen.
Twee derde van de ouders maakt zich wel eens zorgen over de opvoeding
Voor 12% van de ouders geldt dat zij zich meestal of altijd zorgen maken over de opvoeding van hun kinderen. Deze percentages zijn al langere tijd hetzelfde. We zien ook dat door de jaren heen ongeveer 60% van de ouders wel eens advies of hulp vraagt over de opvoeding. Ook het beeld aan wie ouders advies vragen blijft elk jaar hetzelfde. Het netwerk van vrienden (37%) en familie (36%) spelen hier een belangrijke rol voor ouders. De kinderopvang/(voor)school en de jeugdgezondheidszorg (beide 20%) zijn ook plekken waar ouders geregeld advies vragen.