Sportdeelname

Samenvatting

In 2020 sport 64% van de Utrechters ten minste één dag per week. Er zijn grote verschillen in sportdeelname naar opleiding. Ook zien we verschillen naar leeftijd en naar wijk, maar die zijn minder groot. 85% van de Utrechtse kinderen sport ten minste één keer per week.

In het kort

• Landelijke sportdeelname tijdens coronacrisis gedaald, in 2022 nog niet terug op oude niveau
• Grote verschillen in sportdeelname naar opleiding
• Utrechters (18+) sporten en bewegen vaker dan inwoners van andere grote steden
• 85% van de Utrechtse kinderen sport ten minste één keer per week 

Landelijke sportdeelname tijdens coronacrisis gedaald, in 2022 nog niet terug op oude niveau

Uit onderzoek van NOC*NSF blijkt dat landelijk bezien de sportdeelname tijdens de coronacrisis (2020-2021) behoorlijk is gedaald en in 2022 nog niet terug is op het oude niveau. Het Mulier Instituut stipt echter aan dat cijfers afkomstig van de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor een relatief stabiele trend laten zien. Voor Utrecht zijn de meest recente sportdeelnamecijfers afkomstig uit 2020. Toen sportte 64% van de Utrechters van 18 jaar of ouder ten minste 1 dag per week. Het aandeel Utrechters met een lidmaatschap bij een sportvereniging is afgenomen van 37% in 2019 naar 34% in 2021. Inwoners van de wijken Overvecht, Zuidwest en Vleuten-De Meern sporten minder vaak dan gemiddeld en inwoners van de wijken West, Noordoost, Oost en Binnenstad juist vaker. Op subwijkniveau varieert de wekelijkse sportdeelname van 43% in Zambesidreef, Tigrisdreef (in de wijk Overvecht) tot 79% in Binnenstad city- en winkelgebied (in de wijk Binnenstad). 

Grote verschillen in sportdeelname naar opleiding

Uit landelijk onderzoek weten we dat opleidingsniveau sterkt samenhangt met sportdeelname. Ook in Utrecht zien we deze verschillen. Utrechters met basisonderwijs of een vmbo-opleiding (24%) en Utrechters met een havo-, vwo- of mbo-opleiding (57%) sporten minder vaak wekelijks dan Utrechters met een hbo- of wo-opleiding (76%). Het Mulier Instituut heeft onderzoek gedaan om het verschil in deelname naar opleiding te verklaren. Hieruit blijkt onder meer dat de sociale omgeving, en meer specifiek 'sportsocialisatie', een belangrijke factor is. Sportsocialisatie houdt in dat iemand lange tijd spelenderwijs contact heeft met sport en daarin wordt gestimuleerd door de sociale omgeving (op school, door vrienden, ouders, partner). Het Mulier Instituut geeft daarnaast aan dat de sportdeelname zal toenemen, maar dat ook verschillen tussen de groepen met een verschillend opleidingsniveau groter zullen worden. We zien ook verschillen in sportdeelname naar leeftijd. Naarmate de leeftijd oploopt, neemt het aandeel inwoners dat wekelijks sport af.

Utrechters sporten en bewegen vaker dan inwoners van andere grote steden

Utrechters (18+) sporten vaker wekelijks dan de andere G4-steden. Zo sport 59% van de inwoners van Amsterdam en de helft van de inwoners van Rotterdam en Den Haag (beide 50%) op wekelijkse basis. Utrechters voldoen eveneens vaker aan de beweegrichtlijn. Meer cijfers en informatie over sportdeelname en de beweegrichtlijn staan op de Volksgezondheidsmonitor.

85% van de Utrechtse kinderen sport ten minste één keer per week 

Dat blijkt uit cijfers van de Jeugdmonitor 2021-2022. Het gaat hier om 10- tot 12-jarigen uit groep 7 en 8 van de basisschool die ten minste één keer per week sporten bij een sportvereniging, een naschoolse sport- of beweegactiviteit in de buurt of op school. Kinderen zonder migratieachtergrond en kinderen uit gezinnen met een hoge welvaart sporten vaker ten minste één keer per week. Dit komt omdat zij vaker bij een sportvereniging sporten. Van de Utrechtse jongeren van klas 2 en klas 4 van het voortgezet onderwijs sport 77% minimaal één keer per week bij een sportclub, vereniging of sportschool (Gezondheidsmonitor Jeugd, 2021). Meer cijfers en informatie over het sport- en beweeggedrag van Utrechtse kinderen en jongeren staan op de website van de Volksgezondheidsmonitor.