2.7 Wonen​

Huisvesting vormt een belangrijk onderdeel van bestaanszekerheid. Op dit vlak zijn verschillen toegenomen, bijvoorbeeld in de inkomenspositie van woningeigenaren en niet-woningeigenaren. Dat vertaalt zich ook in grote vermogensverschillen.​

​Betaalbaarheid en beschikbaarheid wonen​

• Jongeren en huurders zijn een groter deel van hun inkomen kwijt aan woonlasten. En het verschil in woonquote tussen huurders en kopers groeit.​

Welk percentage van hun inkomen zijn huurders en eigenaren kwijt aan de kosten van het wonen? (woonquote, 2012-2018)

Bron: WoonOnderzoek Nederland 2012-2018, te raadplegen via Utrecht in Cijfers

• Voor starters is het steeds moeilijker om een woning te kopen; het aandeel kopers jonger dan 35 jaar daalt, het aandeel 35 tot 65 jaar neemt toe. De 65-plusgroep blijft laag.​
• Voor starters is ook de slagingskans op een sociale huurwoning lager dan voor doorstromers (3% ten opzichte van 3,9%). ​
• De geprognotiseerde huisvestingsbehoefte voor kwetsbare Utrechters bedraagt ongeveer 1600 woningen in 2023, waar het aanbod voor deze groep naar verwachting 1100 woningen is.​

​Wonen en energiearmoede​

• Recent speelt energiearmoede: het percentage huishoudens met een laag inkomen en anderzijds óf hoge energiekosten óf een woning met een relatief lage energetische kwaliteit. Daarbij zien we twee groepen: huurders van slecht geïsoleerde huizen die daar niets aan kunnen doen, omdat de verhuurder over verduurzaming gaat. En eigenaren van "energieslurpende" huizen die geen geld hebben om in een zuiniger huis te investeren. ​
• In Utrecht zien we die armoede met name in Overvecht, Zuilen en Kanaleneiland (7-9% huishoudens). ​

​Tevredenheid over de woning en de buurt​

• Negen op de tien (90%) Utrechters geven in 2021 aan de eigen buurt (zeer) prettig te vinden. Het algemene buurtoordeel ligt de afgelopen jaren stabiel op 7,3. Verschillen tussen wijken zijn groot: Overvecht scoort een 5,7, Noordoost een 8,3.​

Hoe groot is het aandeel inwoners dat de buurt onprettig vindt? (per subwijk, 2021)

Bron: Inwonersenquête, te raadplegen via Utrecht in Cijfers

• In de wijk met het grootste aandeel koopwoningen (Vleuten-De Meern) worden woningen gemiddeld het best beoordeeld (8,0). In de wijk met het kleinste aandeel koopwoningen (Overvecht) worden woningen het slechtst beoordeeld (6,9).​

Welk rapportcijfer geven inwoners aan hun woning? (per subwijk, 2021)

Bron: Inwonersenquête, te raadplegen via Utrecht in Cijfers

• Leden van het panel Meetellen geven een ruime voldoende voor hun woning (7,3). Toch geeft een ruime meerderheid aan dat dat hun woning niet toegankelijk is voor mensen die slecht ter been zijn en/of in een rolstoel zitten. Ze wonen bijvoorbeeld in een flatgebouw waar geen lift aanwezig is. Dat kan soms leiden tot situaties waarbij inwoners familieleden niet meer kunnen ontvangen.​

Discriminatie bij woningverhuur​

• Onderzoek van Verwey Jonker toont aan dat in Utrecht nog sprake is van discriminatie bij woningverhuur. Bij 34 mystery calls blijken bijna alle woningbemiddelaars bereid mee te werken aan een discriminerend verzoek. In de Inwonersenquête geven iets meer Utrechters aan discriminatie te ervaren op de woningmarkt (2019: 1% en 2021: 3%).​