Kijk op Utrecht

Samenvatting

Uit de Atlas voor gemeenten blijkt dat Utrecht hoog scoort op woonaantrekkelijkheid. Daarnaast heeft Utrecht een sterk imago onder bezoekers en bewoners. De spontane bekendheid van Utrecht onder stedentrippers is het minst van de G4-steden. Utrechters ervaren een sterke binding met de stad.

In het kort

• Sterke reputatie in Nederland: Utrecht neemt de 4e positie in 
• Utrecht scoort hoog op woonaantrekkelijkheid
• Spontane bekendheid van Utrecht onder stedentrippers het minst van de G4-steden
• Utrecht heeft een sterk imago onder bewoners en bezoekers 
• Utrechters ervaren een sterke binding met de stad
• Veel Utrechters kunnen zichzelf zijn in hun stad

Sterke reputatie in Nederland: Utrecht neemt de 4e positie in  

Het imago van Utrecht is regelmatig onderwerp van onderzoek. Uit het Steden & Streken Merkonderzoek blijkt dat Utrecht in 2022 de 4e plaats inneemt (na Amsterdam, Maastricht en Rotterdam) als het gaat om de reputatie van gemeenten onder de gemiddelde Nederlander. Reputatie is bepaald op basis van bekendheid, binding en waardering. In 2021 stond Utrecht nog op de eerste plaats als gemeente met de sterkste reputatie van de 100 grootste gemeenten. Een verklaring voor de daling is dat elementen waar Utrecht hoog op scoort, zoals groen en recreatie, in 2022 een minder grote invloed hebben op de reputatie dan in 2021. Elementen als culturele activiteiten en internationale uitstraling zijn in 2022, na de coronapandemie, juist belangrijker voor de reputatie van steden. Bij internationale uitstraling scoort Utrecht in vergelijking met Amsterdam lager. Dit leidt tot een daling op de ranglijst.

Utrecht scoort hoog op woonaantrekkelijkheid

Het Steden & Streken Merkonderzoek richt zich op het gevoel en de ervaringen van individuen. In de Atlas voor gemeenten worden de 50 grootste gemeenten van Nederland op allerlei punten met elkaar vergeleken om te kijken hoe aantrekkelijk een gemeente is om in te wonen. Hierbij wordt gekeken naar verschillende indicatoren zoals veiligheid, cultureel aanbod en historisch karakter. Utrecht neemt de 4e positie in op de woonaantrekkelijkheidsindex, na Amsterdam, Amstelveen en Leiden. Utrecht staat op de sociaal-economische index op de 3e positie, na Amersfoort en Haarlemmermeer. In de top 15 is Utrecht de enige G4-stad.

Spontane bekendheid van Utrecht onder stedentrippers het minst van de G4-steden

De City Monitor (NBTC) beschrijft in hoeverre stedentrippers vanuit het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en België bekend zijn met verschillende Nederlandse steden. De spontane bekendheid van de Nederlandse steden verschilt per land, maar in alle drie zijn Amsterdam, Rotterdam en Den Haag de bekendste steden, gevolgd door Eindhoven en Utrecht. Als aan stedentrippers uit de Verenigd Koninkrijk of Duitsland wordt gevraagd een Nederlandse stad te noemen, noemt een op de tien spontaan Utrecht. Voor Belgische stedentrippers is dit twee op de tien. De bekendheid van Utrecht onder stedentrippers komt overeen met de bekendheid van Eindhoven. In Amsterdam is de spontane bekendheid verreweg het hoogst: bijna acht op de tien stedentrippers noemt Amsterdam spontaan als er wordt gevraagd een Nederlandse stad te noemen.

Utrecht heeft een sterk imago onder bewoners en bezoekers 

Het Merk- en imago onderzoek (Blauw, februari 2022) richt zich op hoe nationale bewoners en bezoekers de stad Utrecht zien. Utrecht heeft een aantal kernwaarden die de stad naar de buitenwereld wil uitdragen. Op de kernwaarden verbindend, persoonlijk, betrokken en menselijke maat scoort Utrecht significant hoger dan de andere G4-steden. Binnen het domein innovatief ondervindt Utrecht vooral concurrentie van Amsterdam. Daarnaast konden respondenten ook een eigen beschrijving noemen. Naast de kernwaarden worden door bewoners en bezoekers onder andere de volgende beschrijvingen genoemd: multicultureel, druk, inclusief, gezond, duurzaam, provinciaal. Ten opzichte van de andere G4-steden wordt Utrecht minder vaak gezien als een internationale stad. Bewoners en bezoekers associëren bepaalde iconen, gebouwen of locaties vaak en sterk aan de stad. Zo scoren het Spoorwegmuseum, Nijntje, de Domtoren, Utrecht Centraal station, het Bollendak, Hoog Catharijne en de Rabo Verrekijker hoog onder bewoners en bezoekers. Verder vinden zij Utrecht een stad met een groot en gevarieerd aanbod aan horeca, winkels, cultuur en historisch erfgoed.

Utrechters ervaren een sterke binding met de stad

In recent onderzoek is gevraagd in hoeverre volwassen Nederlanders zich verbonden voelen met Utrecht. Onder volwassen Nederlanders is Amsterdam de stad met de sterkste verbondenheid, Utrecht staat op de 3e positie. Inwoners ervaren een sterke binding met Utrecht. Daarnaast is er gevraagd naar de waardering van Utrechters voor hun eigen stad. Ondanks dat de waardering voor Utrecht iets is afgenomen in vergelijking met 2021, scoort Utrecht nog steeds goed: 13 procentpunt boven het gemiddelde waarderingsniveau van de 100 grootste gemeenten. Naast de waardering en binding weten we uit de Inwonersenquête 2021 ook hoe Utrechters op een aantal punten naar hun stad kijken. Zeven op de tien Utrechters zien vooral een leefbare stad. Een stad met een dorps karakter is voor 37% van de respondenten een goed passende omschrijving van Utrecht. Ook noemen veel respondenten groene stad (34%) en tolerante stad (31%). Duurzame stad is het minst vaak genoemd (14%). Respondenten konden ook een eigen beschrijving noemen. De meest genoemde positieve zijn: historisch, gezellig, mooi, studenten. Negatieve omschrijvingen zijn: druk, te snel groeiend.

Veel Utrechters kunnen zichzelf zijn in hun stad

Als Utrechters de keuze krijgen tussen ‘ik ben trots op Utrecht’, ‘ik kan mezelf zijn in Utrecht’ en/of ‘ik ervaar Utrecht als een stad waar mensen naar elkaar omkijken’, dan kiezen de meesten voor ‘ik kan mezelf zijn’. Bijna zeven op de tien respondenten koos hiervoor in de Inwonersenquête van 2021. Ruim de helft vinkte (ook) de optie ‘ik ben trots op Utrecht’ aan. Bij deze vraag was het mogelijk meerdere opties aan te kruisen. Jongeren kiezen vaker voor ‘ik kan mezelf zijn in Utrecht’ dan ouderen. Opvallend is dat inwoners uit Vleuten-De Meern het minst trots zijn op hun stad. Bewoners van Overvecht ervaren Utrecht het minst als een stad waar mensen naar elkaar omkijken.